DÜNYA’NIN KATMANLARI :
Dünya’nın gözlemlenebilir katmanları Hava Küre, Su Küre ve Taş Küre’dir.
Dünya’nın gözlemlenemeyen katmanları Ateş Küre ve Ağır Küre’dir.
Dünya’nın gözlemlenemeyen katmanları Ateş Küre ve Ağır Küre’dir.
Hava Küre (Atmosfer):
Dünya’nın etrafını saran ve Dünya ile birlikte hareket eden gaz katmanına Hava Küre (atmosfer) adı verilir. Dünya’nın en dış katmanıdır. Yaşam için gerekli gazları bulundurur. İçerdiği oksijen ile yaşama olanak tanır.
Güneşten gelen zararlı ışınları tutan ozon tabakası bu katmandadır.
Su Küre:
Yerküre üzerinde bulunan okyanuslar, denizler, göller, akarsular, yer altı suları ve atmosferdeki su buharı Su Küre’yi oluşturur. Dünyanın yaklaşık 3/4 ‘ü sularla kaplıdır.Sularla çevrili geniş kara parçalarına kıta denir.
Dünya’da yedi tane kıta vardır: Asya, Avrupa, Afrika, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avustralya,Antarktika.
Kıtalar arasındaki birbirine bağlı büyük su kütlelerine okyanus denir.Dünya’da üç tane okyanus vardır: Büyük Okyanus, Atlas Okyanusu, Hint Okyanusu.
Su küreden buharlaşan su bulutları oluşturur. Atmosferde bulutlar soğuk hava katmanına rastlayınca yağmur, kar ya da doluya dönüşerek yerküreye yağış olarak iner. Sürekli tekrarlanan bu olaya su döngüsü denir.
Taş Küre (Yer Kabuğu) :
Yerkürenin en dış katmanıdır. Canlılar yer kabuğu yani taş küre üzerinde yaşar.
Dünyanın yaklaşık 1/4 ‘i karalarla kaplıdır. En ince katmandır. Depremler yer kabuğunu bazı kısımlarının kırılıp yer değiştirmesi sonucu oluşur.
Ateş Küre (Magma) :
Yer kabuğunun hemen altındaki tabakadır ve sıcaklığı çok yüksektir. Ateş kürenin akışkan bir yapısı vardır ve hareketlidir. Tüm kayaçlar erimiş durumdadır. Ateş küreyi oluşturan akışkan ve sıcak erimiş maddeye magma denir. Magma zaman zaman yanardağlardan (volkanlardan) yeryüzüne çıkar. Magmanın yeryüzüne çıkmış haline lav denir.
Ağır Küre (Çekirdek) :
Dünya’nın en iç, en kalın, en ağır ve en sıcak katmanı burasıdır. Yapısında en çok demir ve nikel bulunur.
YER KABUĞU NELERDEN OLUŞUR?
Yer kabuğu kayaçlardan yani taşlardan oluşmuştur. Kayaçlar magmanın yeryüzüne çıkarak soğuması ile oluşur.
Taşlar (kayaçlar) bir ya da birkaç mineralin bir araya gelmesiyle oluşan mineral topluluklarıdır. Bir kayaç tek bir mineralden oluşabileceği gibi birkaç mineralin bir araya gelmesiyle de oluşabilir. Mineraller kayaçlara sertlik, yumuşaklık, renk, parlaklık, matlık gibi özellikler kazandırır.
Minerallerin günlük yaşantımızda kullanımına örnekler:
Ekonomik değeri olan mineral ve taşlara maden denir. Altın, elmas, kömür, demir, bor, krom birer madendir.
Yorumlar
Yorum Gönder